नमस्कार, आज इस पोस्ट में हम छोटे उ की मात्रा वाले शब्द (Chhote U ki Matra Wale Shabd) और छोटे उ की मात्रा के वाक्य (chhote u ki matra ke vakya) के बारे में बात करेंगे।
उ एक स्वर वर्ण है। समझने और किसी को समझाने के लिए इसे छोटा उ भी कहा जाता हैं। यह हिंदी वर्णमाला में बड़ी ई के बाद आता हैं। उ की मात्रा को अक्षर के निचे “ु” चिन्ह से दर्शाया जाता हैं।
Join Telegram Channel
Join Whatsapp Channel
छोटे बच्चों को पढ़ाने के शुरुवाती दौर में अधिकतर समय माता-पिता बच्चों को होमवर्क करवाते दौरान एक बड़ी समस्या का सामना करते हैं। जोकि बच्चों को मात्रा समझाना हैं और उससे भी बड़ा टास्क हैं उन मात्राओं के शब्दों को ढूंढ़ना।
इसलिए हमने यहाँ उ की मात्रा के दो अक्षर वाले शब्द, उ की मात्रा के तीन अक्षर वाले शब्द और उ की मात्रा से बनने वाले वाक्य लिखें हैं ताकि आपकी सीखने और सिखाने के काम को और आसान बनाया जा सके।
उ की मात्रा कैसे लिखें (chhote u ki matra kese likhe)
उ एक हस्व स्वर हैं। इसे बोलने में ऊ से कम समय लगता हैं जैसे इस शब्द को हम पढ़े “ऊन” और अब इस शब्द को पढ़े “उस”, “उस” को बोलने में “ऊन” से कम समय लग रहा हैं।
उ की मात्रा को हम “ु” चिन्ह से दर्शाते हैं। उ की मात्रा को और अच्छे से समझने के लिए चलिए उ से बनने वाले कुछ शब्दों को लिखने का प्रयास करते हैं।
उ की मात्रा के शब्द जोड़ के रूप में
य+ु+व+क = युवक
म+ध+ ु+र = मधुर
प+ ु+र+ा+न+ा = पुराना
स+ ु+ग+म = सुगम
प+ ु+रू+ष = पुरुष
ग+ ु+ल+ा+ म = गुलाम
च+ ु+न+ा+व = चुनाव
स+ ु+म+न = सुमन
क+ ु+म+ा +र = कुमार
छोटे उ की मात्रा वाले 10 शब्द : बुलबुल, कुल, खुशियाँ, गुलाम, घुटन, चुपचाप, जुबान, नुकसान, युग, घुंगरू
उ की मात्रा वाले शब्द worksheet [PDF] (U ki Matra Wale Shabd Worksheet)
इसे भी पढ़े : बड़ी ई की मात्रा वाले शब्द और वाक्य
छोटे उ की मात्रा के दो अक्षर वाले शब्द
कुछ | मुझे | धनु | शुरू |
खुला | खुल | चुन | सुधा |
घुमा | खुश | रूई | हुआ |
चुर | वायु | झुक | जुड़ी |
जंतु | अणु | चुना | पुत्री |
झुका | चुप | धुल | धुत्त |
धुआं | मुँह | साधु | दुर्गा |
फुल | कुल | छुप | कुर्ता |
युग | सुई | शुरु | तुर्की |
अनु | हुनर | सुनो | कुत्ता |
लघु | युवा | मुख | पुत्र |
दुख | गुरु | तुला | मुर्गी |
सुखा | दुःख | सुना | धुन |
घुस | रघु | चुक | सुख |
तुम | धुंध | चुके | शत्रु |
शुभ | गुण | छुपा | फुट |
धुप | गुम | हुक | बुरा |
पुल | मनु | नुर | गुड |
मधु | दुआ | बुक | सुखी |
दुखी | धुँआ | कुआ | गुड़ |
पशु | खुद | खुर | धुंआ |
उ की मात्रा वाले शब्द – PDF
छोटे उ के 3 अक्षर वाले शब्द
धनुष | चुस्ती | सुराही | बुजुर्ग |
सुबह | छुट्टी | सुतली | झुण्ड |
बहुत | छुहारा | खुश्क | सुनील |
चतुर | जुगाड़ | झुकना | गुप्त |
कुशल | टुकड़ा | चुनरी | अर्जुन |
कछुआ | ठुमरी | बुलाना | अंकुर |
बटुआ | तुरंत | बुढ़िया | नुस्खे |
अनुज | तुलसी | पुजारी | नुपुर |
गुलाल | दुकान | साबुन | जामुन |
युवक | दुर्लभ | फुहारा | मुर्गा |
सुलभ | मुख्य | कुसुम | यमुना |
सुमन | मथुरा | सुगम | कुल्फी |
ठुमक | मुनीम | झुमका | सुपारी |
सुलह | पुलिस | चुहिया | फुरती |
गुलक | सुविधा | पुड़िया | सुंदर |
सुगम | पुडिया | मुकुट | पुकारा |
मधुर | नुरानी | लुटेरा | मुंबई |
घुटन | सुषमा | खुमारी | फुटेज |
दुहाई | सुधार | प्रमुख | पुराना |
झुलस | बुखार | कुमार | चुनना |
कुरान | पुकार | बुलावा | चाबुक |
कुम्भ | धुलाई | गुमान | भावुक |
कुंडली | पुतिन | कुल्लू | बांसुरी |
खुदाई | ठाकुर | गुलाब | खुलासा |
गुड़िया | मुकाम | गुलाम | बुलाया |
लुप्त | कुंअर | अंकुश | खुराक |
कुटिया | चुप्पी | घुटना | जुराब |
सुबोध | चुस्त | जुबान | गुरुदेव |
पुरुष | लुहार | ठुमके | मुक्त |
पुलती | सुनार | तुलना | हुसैन |
जुड़ाव | फुहार | दुनिया | गुलाबी |
जुलाहा | जमुना | दुगुना | नुस्का |
पुलाव | माथुर | सुरक्षा | सुहानी |
पुष्प | दुलारी | गुरूजी | सुप्रीम |
कुँवारा | सुनाया | गुस्सा | जुकाम |
युक्ति | पुतला | जुलाई | साबुत |
गुलामी | झुकाव | बुलंद | चुनाव |
कुवारा | मुफ्त | चुल्हा | जुलूस |
दुबला | पुष्पा | जुर्माना |
छोटे उ के चार अक्षर वाले शब्द
तुम्हारे | फुलवारी | शुक्रवार | हुकूमत |
कुलपति | फुर्तीला | शुभम | ठुकराना |
कुलदीप | सुखावट | सुरक्षित | गुमशुदा |
कुम्हार | मुलायम | फुर्तीली | जोधपुर |
गुमसुम | जयपुर | लुधियाना | अनुभव |
खुलकर | धुलकर | सुनकर | गुजरना |
खुदगर्ज | नुमाइश | मुसाफिर | गुनगुना |
गुरुवार | गुलगुला | धुरंधर | फुटबॉल |
गुपचुप | गुरूवार | मुहावरे | सचमुच |
गुरुकुल | बिल्कुल | फुलदान | अनुसार |
चुनकर | मुसीबत | कुशलता | कुल्हाड़ी |
दुल्हन | कुमकुम | गुब्बारा | खुदखुशी |
नुकसान | गुलजार | दुर्घटना | गुप्तचर |
पुस्तक | फुलवाड़ी | बिलकुल | गुमराह |
फुटपाथ | उदयपुर | बुनकर | फुलावट |
बुधवार | खुबसूरत | चुम्बक | गुनगुन |
बुलबुल | शुरुआत | फुरतीला | फुलझड़ी |
भुगतान | चुटकुला | अनुमान | गुलशन |
मनुष्य | चुनमुन | गुलसन | चुपचाप |
हनुमान | गुजरात | मुस्कान | मुलाकात |
छोटे उ की मात्रा वाले शब्द worksheet [PDF]
छोटे उ की मात्रा के वाक्य (Chhote u Ki Matra Ke Vakya)
- शुभ कार्य में देरी नहीं करनी चाहिए।
- कोयल मधुर स्वर में गा रहीं हैं।
- आगरा का ताज़महल बहुत पुराना हैं।
- जुलाई महीने में 31 दिन होते हैं।
- पेड़ पर फल लगने से पेड़ को भी झुकना पड़ता हैं।
- चुम्बक से हमें दिशा का पता चलता हैं।
- धुआँ वहीं उठता हैं जहाँ आग लगी हो।
- मुझे उसकी बातें समझने में समय लगता है।
- आज बहुत गर्मी है।
- तुम्हें यह किताब पसंद है क्या?